Op dit moment ben ik werkzaam bij een huisartsenpraktijk. Daar ben ik gestart als praktijkassistente en klachtenfunctionaris wegens mijn affiniteit met het recht. Daarna kreeg ik de gelegenheid om de opleiding te volgen tot praktijkondersteuner somatiek (POH-s) en vervolgens de gelegenheid om de opleiding te volgen tot praktijkmanager in de eerstelijns gezondheidszorg.
Als werknemer heb ik het getroffen met mijn werkgever. Ik krijg de ruimte om mezelf te ontwikkelen, met redelijk wat vrijheid en ik mag werken in een leuk en hecht team.
In mijn functie behandel ik de klachten in de organisatie, ik ondersteun de huisarts in de zorg rondom chronisch zieke patiënten en daarnaast manage ik, naast onze managementhoofd, de praktijklocatie waar ik werk. Ik werk in een organisatie met meerdere praktijklocaties. In mijn spreekuur zie ik patiënten met diabetes type 2, hart- en vaatziekten zoals myocardinfarct, CVA, angina pectoris, kortom ziektes die een gevolg zijn van schade aan het hart en de bloedvaten.
Mensen kunnen door verschillende oorzaken schade oplopen aan hun hart en bloedvaten. Een aantal van de bekende oorzaken zijn ernstig overgewicht, roken, verhoogde bloeddruk en een verhoogd ongunstig cholesterol gehalte.
Naast de patiënten met diabetes type 2 en hart- en vaatziekten, zie ik ook de patiënten met een verhoogde kans op schade aan hun hart en bloedvaten. Dat is de groep mensen met een verhoogde bloeddruk en een verhoogd ongunstig cholesterol.
Ook zie ik de patiënten met de longziekten astma en COPD. De grootste oorzaak van COPD op latere leeftijd is roken.
Vier dagen in de week ben ik in contact met mensen bij wie het nodig is om te werken aan de eigen gezondheid. Gevestigd in een wijk vol uitdagingen.
Mijn werkzaamheden geven mij veel voldoening, maar op een dag ga ik uit de spreekkamer. Ik vind de spreekkamer veel te beperkt voor de mogelijkheden die er zijn om mensen eigenlijk te helpen meer zichzelf te helpen.
Je merkt dat er inmiddels mogelijkheden zijn zoals het online inzien van je medisch dossier. Dit geeft mensen meer regie over de eigen gezondheid mits ze hier gebruik van willen en kunnen maken.
In mijn geval ontbreekt het vaak aan beide. De patiëntenpopulatie waar ik mee werk is vaak niet in staat, het kunnen ontbreekt, het blijft een populatie vol uitdagingen.
Willen, en kunnen en gelegenheid
Tijdens de opleiding tot praktijkmanager in de eerstelijns gezondheidszorg, moest ik een aantal hoofdstukken lezen uit het boek van Ben Tiggelaar, De Ladder. Een theorie dat is gebaseerd op het concept van willen, kunnen en de gelegenheid krijgen. Dit was tijdens de module verandermanagement. De theorie: om echte verandering tot stand te brengen moet iemand willen en kunnen en de gelegenheid krijgen(1).
Mensen krijgen nu de gelegenheid en toegang tot iets dat hen kan helpen meer regie te voeren over de eigen gezondheid. De gelegenheid is er, de meeste mensen hebben toegang tot internet en een mobiel, maar het willen en kunnen ontbreekt. En om echte verandering tot stand te brengen heb je alle drie nodig, het is en, en.
Een hele tijd geleden las ik een artikel. Ik herinner me niet meer waar en door wie het was geschreven, maar de discussie ging om de vraag of de mensen die al een gezondheidsachterstand hebben niet nog meer achterstand gaan oplopen.
Wat zijn de uitkomsten? Daar ben ik wel nieuwsgierig naar.
Ik denk en ik hoop dat we allemaal weten, dat met het toenemende aantal mensen dat zorg nodig heeft en het afnemende aantal zorgmedewerkers het gevolg een tekort is aan mensen om zorg te verlenen, aan alle mensen die zorg nodig hebben. Mensen gaan steeds meer voor een groter percentage voor zichzelf moeten zorgen.
Het gaat steeds belangrijker worden om zuinig om te gaan met je gezondheid.
Formuleer een eigen visie
Tijdens de opleiding tot praktijkondersteuner kregen we de opdracht om een eigen visie te formuleren op gezondheid, dit was tijdens de module gezondheidsbevordering (trouwens mijn favoriete module van die opleiding). Ter voorbereiding moesten we een aantal stukken uit het boek Gezondheidsbevordering en zelfmanagement lezen(2).
Het valt dan op dat de visie op gezondheid verandert en zich aanpast aan de kennis en omstandigheden van dat moment.
In dit tijdperk is het bijvoorbeeld belangrijk dat mensen steeds meer eigen regie voeren, de druk daartoe gaat alleen maar groter worden.
De huidige definitie van gezondheid
De definitie van gezondheid is hedendaags: “het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren, in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven(3).”
Uitdagingen gaan we zeer zeker krijgen. Hoe kunnen we er nu voor zorgen dat mensen zich aanpassen en daadwerkelijk eigen regie gaan voeren?
Eigenlijk vraag ik me ook af wat het percentage van mensen is, dat echt eigen regie uitoefent op hun eigen gezondheid. Is er ergens een daling van chronisch zieke patiënten te bespeuren?
Eigen regie
Wat is eigen regie? Volgens Zorg Voor Beter gaat Eigen regie om het zelf beslissen over je leven en zorg en ondersteuning daarbij. Centraal staat: wat wil ik? Eigen regie is: het vermogen om je eigen leven en noodzakelijke ondersteuning te regelen en het praktische vermogen om jezelf te redden in lichamelijk, sociaal en psychisch opzicht(4).
Vanwege mijn achtergrond als POH-s weet ik dat niet iedereen in staat is zichzelf te redden in lichamelijk, sociaal en in psychisch opzicht. Sommige mensen vallen toch echt tussen wal en schip.
Om terugkomen op de persoonlijke visie die ik voor die ene opdracht moest formuleren. Inmiddels is mijn persoonlijke visie: Het opzoeken en vinden van de balans tussen je innerlijke wereld en je buitenwereld. Je innerlijke wereld, je gedachten, je gevoelens en je emoties regeren je binnenwereld en beïnvloeden je buitenwereld. Alles wat je waarneemt is je buitenwereld. Je neemt de hele dag door dingen waar, niet alleen met je ogen, maar ook met je oren, met je neus, met je handen. Je buitenwereld heeft invloed op je binnenwereld en andersom. Wat je eet kan bijvoorbeeld ook invloed hebben op hoe je je voelt (5).
Het is belangrijk om zuinig te zijn op jezelf, op je lichaam. Het is de enige plek waar wij gedwongen worden te leven zolang we leven. Je kan er beter voor zorgen dat het een aangenaam verblijf wordt daarbinnen, je gezondheid is eigenlijk je eerste prioriteit. Die balans is belangrijk.
Voor mij is meest richtinggevend de vraag: hoe voelt dit voor mij? In mijn interactie met de buitenwereld moet iets gewoon goed voelen, eigenlijk bedoel ik te zeggen, iets moet een positief effect op me hebben. Dus de vraag is eigenlijk, heeft iets een positief effect op mij?
Dus, om mezelf te corrigeren, in mijn interactie met de buitenwereld is richtinggevend de vraag: heeft iets een positief effect op mij? Ik wil niet alleen mijn binnenwereld, maar ook mijn buitenwereld vullen met positiviteit, dingen waar ik van hou. Dat zorgt bij mij voor een goede gezondheid naast gezond eten en genoeg bewegen.
Bewust leven Bewust eten Bewust bewegen
Dat is eigenlijk ook de reden waarom ik mijn blog heb verdeeld in drie categorieën. Bewust leven, bewust eten en bewust bewegen.
Bronnen
(1)Tiggelaar, B. (2018). De ladder: waarom veranderen zo moeilijk is én. . . welke 3 stappen wel werken.
(2)Sassen, B. (2014). Gezondheidsbevordering en zelfmanagement door verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten.
(3)Nieuwe definitie van gezondheid nodig? – ZonMw. (z.d.). https://www.zonmw.nl/nl/over-zonmw/positieve-gezondheid/nieuwe-definitie-van-gezondheid-nodig/
(4)Kennisplein Zorg voor Beter. (2022, 22 december). Zelfmanagement en eigen regie. Zorg voor Beter. https://www.zorgvoorbeter.nl/zelfredzaamheid/zelfmanagement
(5)Gezond voedingspatroon: lagere kans op depressie – Open Universiteit – Open Universiteit. (z.d.). https://www.ou.nl/-/gezond-voedingspatroon-lagere-kans-op-depressie
4 reacties
Randolph (Ronny) Nicia
Geachte Xaviera Cameron,
Het belang van een positieve mindset,
Een positieve mindset is belangrijk omdat het je helpt te focussen op de goede dingen in het leven. Dit leidt vaak tot meer geluk, veerkracht en motivatie. Bovendien kan het hebben van een positieve mindset je in staat stellen om uitdagingen en obstakels met een optimistische en oplossingsgerichte houding aan te gaan. Het vermogen om uitdagingen aan te gaan helpt je uiteindelijk bij het bereiken van je doelen.
Het is noodzakelijk om je denkwijze en overtuigingen te veranderen als je een positieve mindset wilt creëren. Hiervoor moet je het verhaal dat je over jezelf vertelt veranderen. Je leert hier meer over in het programma Meester worden over je mind in de Meditation Moments app.
3 manieren om een positieve mindset te creëren
Hoe zorg je ervoor dat je mindset voor je werkt, in plaats van tegen je? Er zijn verschillende manieren om een positieve mindset te creëren.
1. Meditatie
Meditatie zorgt voor rust in je hoofd en geeft je energie. Deze innerlijke rust laat je inzien dat je leven een aaneenschakeling van momenten is en dat elke keuze die je nu maakt invloed heeft op je toekomst. Daarom is het belangrijk om zo bewust mogelijk in het hier en nu te zijn.
Wat bedoelen we hiermee? In het hier en nu zijn betekent dat je aandacht in het moment is. Je verliest jezelf dus niet in het verleden of piekert over de toekomst. In het huidige moment kun je helder en bewust nadenken.
2. Dankbaarheid
Een andere manier om een positieve mindset te ontwikkelen is door je dankbaarheid uit te spreken. Tijdens het beoefenen van dankbaarheid, richt je je gedachten en aandacht op de dingen die goed gaan in je leven. Dit kan helpen om je focus te verleggen van negatieve gedachten en gevoelens, om zo in een positieve stemming te komen.
Er zijn verschillende manieren waarop je dankbaarheid kunt beoefenen. Je kunt het uitspreken, opschrijven of je kunt een dankbaarheidsmeditatie doen. In de categorie Dankbaarheid in de Meditation Moments app vind je verschillende dankbaarheidsmeditaties.
3. Beweging
Onze geest en ons lichaam zijn op veel manieren met elkaar verbonden. De geest heeft het vermogen om het lichaam te beïnvloeden, en het lichaam kan ook de geest beïnvloeden. Als we bijvoorbeeld gestrest of angstig zijn, kunnen er fysieke symptomen optreden, zoals een versnelde hartslag, oppervlakkige ademhaling en gespannen spieren.
Maar het werkt ook andersom. Tijdens het sporten of bewegen zorgt ons lichaam dat er endorfine (ook wel het gelukshormoon genoemd) vrijkomt. Hierdoor verbetert onze stemming en voelen we ons gelukkiger.
De verbinding tussen lichaam en geest is complex en er is nog veel dat wetenschappers niet begrijpen. Wat we wel weten is dat ze nauw met elkaar verbonden zijn en een grote invloed op elkaar hebben. Als we onze gezondheid en de kwaliteit van ons leven willen verbeteren, is het daarom belangrijk om voor zowel ons lichaam als onze geest te zorgen.
Vind manieren voor jezelf waarop je meer kunt bewegen gedurende de dag. Denk aan regelmatig een pauze nemen om een rondje te lopen, je uit te rekken of buiten een wandeling te maken. Ga op zoek naar kansen gedurende de dag om je lichaam te bewegen, zoals het nemen van de trap in plaats van de lift of het doen van huishoudelijke klusjes.
Je kunt ook proberen om activiteiten te vinden die je leuk vindt en waarbij beweging betrokken is, zoals dansen, wandelen of tuinieren. De sleutel is om iets te vinden dat voor jou werkt, zodat je er een vast onderdeel van je routine van kunt maken.
Met Sportieve Groeten,
Ronny
Xaviera
Hey Ronnie 🌸 Dankjewel dat je de tijd hebt genomen om je eigen visie met ons te delen. Ik hoop dat mensen de tijd zullen nemen om jou reactie te lezen want men kan er veel van leren 🌸 Veel liefs Xaviera
Nori
Mooi artikel Xaviera, ik ben het met je eens. Niet alleen als zorgverlener, maar ook als (mede)mens is het belangrijk om het gesprek over (ervaren) gezondheid met elkaar te voeren en daar doelen in te stellen, individueel maar ook als gemeenschap. Ik bewonder je visie en je passie!
Xaviera
Hey Nori, dankjewel 🌸 ik ben blij dat je ervaren gezondheid gebruikt, dat is uiteindelijk waar het bij mij ook echt om gaat, iedereen ervaart gezondheid op zijn/haar eigen unieke manier. Als zorgverlener heb ik daar veel respect voor, maar we kunnen elkaar helpen door met elkaar dingen te delen die kunnen bijdragen aan een goede gezondheid en dat gebruiken om (haalbare) doelen te stellen. Mensen handelen vaak uit eigen ervaring, maar we kunnen ook veel leren van de ervaringen van anderen 🌸 Veel liefs 🌸 Xaviera